Renkli Doppler Ultrasonografi
Ultrasonografi tekniğine son yıllarda katılan Renkli Doppler inceleme damarsal yapıların değerlendirilmesinde anjiyografiden önce ve bazen anjiyografi yerine kullanılabilecek noninvaziv bir yöntemdir. Renkli Doppler Sonografi arteriyel ve venöz akımların yönlerine bağlı renk değişimleri ile elde edilen dalga spektrumu sayesinde damarlardaki patolojileri aydınlatabilmektedir.
Renkli Dopler Ultrasonografi nedir?
Sesin hareket eden yapılardan yansırken frekans değişikliği göstermesi temeline dayanan bu yöntem ile damarsal yapılardaki akım incelenir. Akım bilgisi,akımın transdusere olan ve yönü ve hızına göre renklendirilip, B-Mod denilen gri skaladaki damar görüntüsünün içine yerleştirilirse renkli Doppler görüntüleme elde edilir. Grafik şeklinde Doppler spekturumu kullanılarak akım hızları ölçülür, akım tipleri saptanır.
Renkli Dopler ultrasonografi ile hangi incelemeler yapılabilir?
Arteriyel (atardamar) ve venöz (toplardamar) yapıların incelenmesinde (örneğin boyun damarları-karotis ve vertebral arterler,ekstremite-kol, bacak -arter-venleri, böbrek arterleri, karaciğer ve portal sistem vb);skrotumda varikosel araştırmasında;meme, testis, tiroid, paratiroid, lenf bezleri ve yumuşak doku gibi yüzeyel yapılar ile parankimal organlarda oluşan tümoral ve iltihabi oluşumların damarlanmasının incelenmesinde kullanılır. Damarsal yapılarda tıkanıklığı, venöz kapak yetmezliğini, renal arter stenozunu saptanmasını sağlar.
Gebelikte 20.haftadan itibaren umbilikal arterde ve fetal organlarda yapılan Doppler incelemeleri fetusta gelişme geriliği veya fetal distress olup olmadığı hakkında bilgi verir.
Jinekolojik tümörlerde transvaginal olarak yapılan Doppler incelemesi tümörün iyi veya kötü huylu olup olmadığı hakkında bilgi verir.
Ektopik gebelik (dış gebelik), over torsiyonu hakkında bilgi verir. Transplante organlarda perfüzyonun değerlendirilmesini sağlar.
Renkli Doppler incelemeleri :
– Abdominal aorta renkli Doppler ultrasonu
– Abdominal renkli Doppler ultrasonu
– Karotis renkli Doppler ultrasonu
– Kitle lezyonu renkli Doppler ultrasonu
– Meme renkli Doppler ultrasonu
– Obstetrik renkli Doppler ultrasonu
– Pelvik renkli Doppler ultrasonu
– Penil renkli Doppler ultrasonu
– Portal ven renkli Doppler ultrasonu
– Renal renkli Doppler ultrasonu ( bilateral)
– Skrotal renkli Doppler ultrasonu
– Alt ekstremite arteriel sistem RDultrasonu tek taraflı
– Alt ekstremite venöz sistem RDultrasonu tek taraflı
– Üst ekstremite arteriel sistem RDultrasonu tek taraflı
– Üst ekstremite venöz sistem RDultrasonu tek taraflı
– Tiroid bezi renkli Doppler ultrasonu
– Transkranial veya transfontanel renkli Doppler
– Vertebral arter renkli Doppler ultrasonu
Gebelikte renkli Doppler
Doppler analizleri, doğmamış bebeğe (fetüs) ait damarlardaki ve bebeğin kalbindeki kan akımlarının renkli olarak gösterilerek değerlendirildiği testlerdir. Genellikle mavi ve kırmızı renkler kullanılır ve bu renklerle akımın yönü ve hızı değerlendirilir. Annenin bebeğe kan götüren damarlarındaki kan akımları da incelenebilir. Bebeğe ait damarlardan en sık kullanılanı göbek kordonundaki atardamardır (umbilikal arter). Bunun dışında sık kullanılan diğer damarlar, bebeğin orta beyin damarı (middle cerebral arter) ve karaciğerin içinden geçen duktus (ductus venosus) dur.
Doppler analizleri özellikle riskli gebeliklerin izlenmesinde kullanılır. En çok kullanıldığı durum ise fetusun kilo alımının yeterli olmadığı Fetal Büyüme Kısıtlılıklarıdır (FBK). Bunun yanısıra annede hipertansiyon, ikiz gebelikler, fetusun kansız olup olmadığının araştırılması ve bazı anomalilerin tanısında da kullanılır. Doppler analizleri, fetusun büyüyemediği durumlarda fetusun sağlık durumunun değerlendirilmesinin yanısıra, doğumun zamanlamasında kullanılırlar.